اگر شما هم در حوزه خرید و فروش کالا یا خدمات فعالیت می‌کنید، حداقل یک بار اسم لجستیک را شنیده‌اید. شاید در ابتدا با شنیدن کلمه لجستیک یاد تجهیزات نظامی یا تجارت با کشتی و هواپیما بیافتید؛ اما معنای دقیقِ لجستیک در عصر امروز، کمی با این تفکر متفاوت است.
به همین دلیل، در این مقاله از «میاره پلاس» قصد داریم تا به بررسی معنای لجستیک و انواع خدمات لجستیک در کسب‌وکارها بپردازیم.
معنای واژه لجستیک
قبل از این‌که با مفهوم لجستیک در فضای کسبوکار آشنا شوید، بهتر است ابتدا تاریخچه این کلمه و ریشه آن را بدانید. به‌طور کلی، لجستیک یک واژه یونانی است؛ در گذشته‌ها این کلمه به معنی فرایند تهیه، ذخیره و جابه‌جایی تجهیزات جنگی استفاده می‌شده است.
با این حال، این کلمه با گذر زمان معناهای دیگری نیز پیدا کرد و کلمه لجستیک تنها برای جابه‌جایی تجهیزات جنگی به کار نمی‌رفت و کاربردِهای کلی‌تری پیدا کرد.
لجستیک چیست؟
امروزه لجستیک در فضای کسبوکار و تجارت بسیار استفاده میشود. به زبان ساده، لجستیک به معنای فرایند تهیه، ذخیره و جابه‌جایی انواع مرسولات است.
توجه داشته باشید که لجستیک در کسب‌وکارهایی که محصولات فیزیکی به فروش می‌رسانند، اهمیت بسیار فراوانی دارد و اگر به صورت اصولی و درست انجام شود، تاثیر فراوانی در میزان فروش و سود یک کسبوکار ایجاد میکند.
می‌توانید از معنای لجستیک در فضای کسبوکار حدس بزنید که دارای انواع و روش‌های مختلفی است که در بخش‌های بعدی، به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
انواع لجستیک
لجستیک دارای انواع مختلفی است و اگر می‌خواهید به درستی از آن در فضای کسبوکار خود استفاده کنید، باید با انواع مختلف لجستیک آشنا باشید. در این بخش به بررسی انواع لجستیک خواهیم پرداخت.
پیشنهاد خواندنی: دلیوری چیست؟ (سیر تا پیاز خدمات دلیوری)
لجستیک اضطراری
لجستیک اضطراری چندان ارتباطی به لجستیک در فضای کسبوکار نداشته و بیشتر مربوط به شرایط بحرانی است. به زبان ساده‌تر، لجستیک اضطراری در زمان‌هایی مانند زلزله یا سیل که افراد یک منطقه به برخی از کالاها به‌صورت ضروری نیاز پیدا می‌کنند، کاربرد دارد.
در لجستیک اضطراری باید تلاش شود تا کالاهای ضروری در زمان بسیار کمی و با کیفیت و قیمت مناسب، به دست افرادی که به آن‌ها نیاز دارند، برسد.
لجستیک سبز
یکی از روش‌های تقریبا جدید و نوین، لجستیک سبز نامیده میشود که در تلاش است تا کم‌ترین آسیب را به طبیعت و محیط زیست وارد کند. لجستیک سبز روشی است که در آن، از محصولات قابل بازیافت برای حمل‌ونقل استفاده میشود.
لجستیک کسبوکار
در سال‌های اخیر به دلیل گسترش و رشد فروشگاه‌ها و کسب‌وکارهای اینترنتی و همچنین شیوع ویروس کرونا، این روش از لجستیک در بین تمامی افراد در ایران رایج شد. به‌طور کلی، لجستیک کسبوکار نوعی از لجستیک است که بیشتر برای کسب‌وکارهای آنلاین کاربرد دارد و به معنای ارسال کالای خریداری‌شده توسط مشتری در زمان مشخص، تعداد و قیمت درست و توافق شده است.
لازم به ذکر است که بسیاری از کسب‌وکارهای اینترنتی که ابعاد نسبتا بزرگی دارند، خودشان اقدام به راه‌اندازی سیستم لجستیک کرده و برخی دیگر که ابعاد کوچک‌تری دارند، از شرکت‌های واسط که خدمات لجستیک کسبوکار را ارائه می‌دهند، استفاده می‌کنند.
پیشنهاد خواندنی: پست پیشتاز چند روزه می‌رسد؟
لجستیک معکوس
می‌توان لجستیک معکوس را مرتبط و بخشی از لجستیک کسبوکار دانست. هنگامی که مشتری از یک فروشگاه آنلاین اقدام به خرید کالایی میکند و قصد تعویض یا بازگرداندنِ آن را دارند، لجستیک معکوس به کمک آن‌ها می‌آید.
به عبارت دیگر، لجستیک معکوس به معنای ارسال یا بازگرداندنِ کالا به کسبوکار توسط مشتری است.
لجستیک تولید
لجستیک تولید، یکی از انواع لجستیک است که زیرمجموعه صنعت قرار می‌گیرد و به تسهیل و بهینه‌سازی تولید کمک میکند. به طور کلی، در لجستیک تولید، مواد اولیه و کالاهای مورد نیاز باید در بهترین زمان و به صورت بهینه به اجزای مختلف تولید در کارخانه، مانند ماشین‌آلات برسند تا تولید با بیشترین بازدهی و به بهترین شکل انجام شود.
توجه داشته باشید که در کارخانه‌های بزرگ تولیدی، حتی چند دقیقه تاخیر در جابه‌جایی مواد اولیه، می‌تواند هزینه زیادی را به همراه داشته باشد و به همین دلیل، لجستیکِ اصولی تولید یکی از ضروری‌ترین امور در یک کارخانه تولیدی است.
مزایا و اهمیت لجستیک
باید گفت امروزه با توجه به گسترش تولید و تنوع بالای کسب‌وکارها در ایران و سراسر جهان، لجستیک اهمیت بسیاری در بین مشاغل بزرگ و کوچک پیدا کرده است و مزایای بسیاری برای کسب‌وکارها و سایر نهادها دارد. در این بخش به بررسی اصلی‌ترین مزایا و ویژگی‌هایی لجستیک در جهت پی‌بردن به اهمیتِ آن خواهیم پرداخت.
- افزایش بهره‌وری
- تحویل و انتقال در زمان کوتاه‌تر
- کاهش هزینه‌ها
- ایجاد مزیت رقابتی
پیشنهاد خواندنی: خدمات پیک موتوری برای کسب و‌کارها
افزایش بهره‌وری
قابل توجه است که یک سیستم لجستیک اصولی در کسبوکار، می‌تواند تا حد زیادی بهره‌وری و میزان بازدهی را افزایش دهد؛ زیرا از به وجود آمدنِ اشتباهات جلوگیری کرده و یک کار چند بار تکرار نمی‌شود.
تحویل و انتقال در زمان کوتاه‌تر
در تمامی تعاریف مربوط به لجستیک، به ارسال و انتقال کالا در زمان مشخص و مناسب اشاره شد. به عبارت دیگر، در یک سیستم اصولی لجستیک، مرسولات در زمان کوتاه‌تری در مقایسه با شیوه‌های سنتی حمل‌ونقل جابه‌جا خواهند شد و این موضوع به معنای بهره‌وری بیشتر و صرفه‌جویی در زمان است.
پیشنهاد خواندنی: بررسی انواع بسته‌بندی کالا برای ارسال + معرفی بهترین راه
کاهش هزینه‌ها
یکی از اصلی‌ترین مزایای یک سیستم لجستیک اصولی کاهش هزینه‌های یک کسبوکار است. به عبارت دیگر، یک سیستم لجستیک اصولی می‌تواند با صرفه‌جویی در زمان، افزایش بهره‌وری و بازدهی، هزینه‌ها را برای جابه‌جایی و انتقال کالاها برای یک کسبوکار یا نهاد را کاهش دهد.
ایجاد مزیت رقابتی
اگر شما یک کسبوکار اینترنتی دارید و می‌خواهید یک مزیت اصلی نسبت به رقبا داشته باشید، بهینه‌سازی و استفاده از یک سیستم لجستیک خوب می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای شما باشد. به عبارت دیگر، هر چقدر بهتر بتوانید در زمان موعود نسبت به ارسال و انتقال کالا به مشتری اقدام کنید، مشتری در خریدهای بعدی، شما را در مقایسه با کسب‌وکارهای مشابه در اولویت خرید قرار می‌دهد.
سخن آخر
در این مطلب از میاره، با بررسی معنا و انواع لجستیک همراه شما بودیم. توجه داشته باشید که مفاهیمی مانند لجستیک هر روزه در حال پیشرفت و گسترش هستند و ممکن است در ماه‌های آینده، انواع جدیدتری از لجستیک گسترش یابند و مورد استفاده افراد قرار بگیرند.
به همین دلیل، بهتر است تا برای موفقیتِ بیشتر در این حوزه، هر چه بیشتر درباره آن مطالعه داشته باشید و اطلاعات خود را به‌روز نگه دارید.
